نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار پژوهشکده تاریخ/پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ،

2 کارشناس ارشد تاریخ ایران اسلامی/پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

نقش روستاییان در فعالیت‌های سیاسی همواره از مباحث مناقشه‌برانگیز بوده و نظرات مختلف از حضور پررنگ تا انفعال و روحیۀ محافظه‌کارانه­شان آنان را در بر می‌گیرد. در این پژوهش شناسایی احکام دو گفتمان "شهری" و "روستایی" در زمینۀ مشارکت سیاسی روستاییان و مهاجران روستایی پیش از انقلاب 1357 مد نظر استو . برای دست‌یابی به دیدگاه روستاییان داستان‌ها به عنوان منابع پژوهش انتخاب شده‌اند. پرسش اصلی پژوهش این است که مشارکت روستاییان در داستان‌های دورۀ پهلوی دوم چگونه بازنمایی شده است و دیدگاه نویسندگان روستایی در این زمینه چه تفاوتی با نویسندگان شهری دارد؟ فرضیۀ ما این است که آثار داستان‌نویسان شهری همچون آثار پژوهشی به همان سه دسته تقسیم می‌شوند، اما بر اساس نظر داستان‌نویسان روستایی اغلب روستاییان و مهاجران به مسائل سیاسی توجهی نداشته‌اند که این بی­توجهی ناشی از روحیۀ محافظه‌کارانۀ آنان نیست.

کلیدواژه‌ها

آبراهامیان، یرواند، 1376، مقالاتی در جامعه‌شناسی سیاسی ایران، ترجمۀ سهیلا ترابی فارسانی، تهران، نشر و پژوهش شیرازه
آبراهامیان، یرواند، 1388، ایران بین دو انقلاب، ترجمۀ احمدگل‌محمدی و محمدابراهیم فتاحی، چاپ پانزدهم، تهران، نشرنی
آل‌احمد، جلال، 1343، غربزدگی، چاپ دوم، تهران، انتشارات رواق
آل‌احمد، جلال، 1357، از رنجی که می‌بریم، چاپ دوم، تهران، انتشارات امیرکبیر
آل‌احمد، جلال، 1383، نفرین زمین، چاپ پنجم، تهران، انتشارات فردوس
آل‌احمد، جلال، 2536، سه‌تار، چاپ چهارم، تهران، انتشارات امیرکبیر
ابراهیمی، نادر، 1381، هزارپای سیاه و قصه‌های صحرا، چاپ چهارم، تهران، انتشارات روزبهان
ازکیا، مصطفی، 1364، مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی توسعۀ روستایی، تهران، انتشارات اطلاعات
ازکیا، مصطفی، 1365، جامعه‌شناسی توسعه و توسعه‌نیافتگی روستاها، تهران، انتشارات اطلاعات
اشرف، احمد؛ بنوعزیزی، علی، 1388، طبقات اجتماعی، دولت و نقلاب در ایران، چاپ دوم، ترجمۀ سهیلا ترابی‌فارسانی، تهران، انتشارات نیلوفر
اعتمادزاده، محمود، بی‌تا، دختر رعیت، چاپ پنجم، انتشارات نوید
پاینده، ابوالقاسم، 1336، در سینمای زندگی، تهران، بنگاه نشریات طلائی
تقوایی، ناصر، 1348، تابستان همان سال، تهران، کتاب لوح
چوبک، صادق، 2536، تنگسیر، چاپ چهارم، تهران، انتشارات جاویدان
خدادادگرتیموری، احمدعلی، 1305، روز سیاه کارگر، جلد اول، کرمانشاه،بی‌نا
خدادادگرتیموری، احمدعلی، 1306، روز سیاه کارگر، جلد دوم، کرمانشاه، بی‌نا
خسروی، خسرو، 1360، مسأله ارضی و دهقانان تهیدست در ایران؛ تهران، نشر بیداری
خسروی، خسرو، 1372، جامعه شناسی ده در ایران؛ تهران، مرکز نشر دانشگاهی
خسروی، خسرو، بی‌تا، دهقانان خرده‌پا؛ تهران، نشر قطره
دولت‌آبادی، محمود، 1381، اقلیم باد، چاپ سوم، تهران، نشرچشمه
دولت‌آبادی، محمود، 1386الف، برزخ خس، چاپ چهارم، تهران نشرچشمه
دولت‌آبادی، محمود، 1386ب، کلیدر، چاپ هجدهم، 10ج، تهران، فرهنگ معاصر
دولت‌ابادی، محمود، 1379، پایان جغد، تهران، نشرچشمه
دولت‌ابادی، محمود، 1392ب، گاواره‌بان، چاپ دوم، تهران، انتشارات نگاه
رفیع‌پور، فرامرز، 1377، توسعه و تضاد، تهران، شرکت سهامی انتشار
رهبر، ابراهیم، 1357، سوگواران، چاپ سوم، تهران، بی‌نا
ساروخانی، باقر، 1357، خاستگاه کارگران ایران، تهران، دانشکده‌ی علوم اجتماعی و تعاون، موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی
ساعدی، غلامحسین، 2536، گور و گهواره، تهران، انتشارات آگاه
سوداگر، محمدرضا، 1358، بررسی اصلاحات ارضی، تهران، موسسه تحقیقات اقتصادی و اجتماعی پازند
صفدری، محمدرضا، 1368، سیاسنبو، شیراز، نشر شیراز
علوی، بزرگ، 1357، نامه‌ها، چاپ دوم، تهران، انتشارات امیرکبیر
فوران، جان، 1392، مقاومت شکننده، چاپ سیزدهم، ترجمۀ احمد تدین، تهران، موسسه خدمات فرهنگی رسا
فوکو، میشل، 1392، مراقبت و تنبیه، چاپ دوازدهم، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران، نشرنی
فوکو، میشل، 1393، تاریخ جنون، چاپ یازدهم، ترجمۀ فاطمه ولیانی، تهران، انتشارات هرمس
فوکو، میشل، 1393، دیرینه شناسی دانش، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، چاپ دوم، تهران، نشر نی
کاتوزیان، محمدعلی، 1387، اقتصاد سیاسی ایران، چاپ چهاردهم، ترجمۀ محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، تهران، نشر مرکز
کامبخش، صمد، بی‌تا، نظری به جنبش کارگزی در ایران، تهران، انتشارات گلبرگ
کدی، نیکی.آر، 1369، ریشه‌های انقلاب ایران، ترجمۀ عبدالرحیم گواهی، تهران، انتشارات قلم
گازیورسکی، مارک، بی‌تا، سیاست خارجی آمریکا و شاه، ترجمۀ جمشید زنگنه، تهران، موسسه فرهنگی رسا
گلابدره‌ای، محمود، 1353، پرکاه، بی‌نا
لهسائی‌زاده، عبدالعلی، 1382، تحولات اجتماعی در روستاهای ایران، چاپ دوم، شیراز، نوید شیراز
مؤذن، ناصر، 1352، رقص در انبار، تهران، کتاب میرا
محمود، احمد، 1382، داستان یک شهر، چاپ ششم، تهران، انتشارات معین
محمود، احمد، 2536، پسرک بومی و غریبه‌ها، چاپ سوم، تهران، انتشارات امیرکبیر
محمود، احمد، بی‌تا، همسایه‌ها، تهران، انتشارات امیرکبیر
مرادی‌کرمانی، هوشنگ، 1388، شما که غریبه نیستید، چاپ سیزدهم، تهران، انتشارات معین
مرتضوی، مسعود، 1383، مهاجرت روستاییان به شهرها و تأثیرات اقتصادی، سیاسی آن در دوران پهلوی دوم، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی
مسجدی، پرویز، 1358، جزیره، تهران، انتشارات امیرکبیر
مقصودی، مجتبی،1391، تحولات سیاسی اجتماعی ایران 1320-1357، چاپ ششم، تهران، نشر روزنه
مومنی، باقر، 1359، مسأله ارضی و جنگ طبقاتی در ایران، تهران، نشر پیوند
میلز، سارا، 1388، گفتمان، ترجمۀ فتاح محمدی، چاپ دوم، زنجان، نشر هزارۀ سوم
هلیدی، فرد، 1358، دیکتاتوری و توسعه سرمایه‌داری در ایران؛ ترجمه فضل‌الله نیک‌آیین؛ تهران، انتشارات امیرکبیر
هوگلاند، اریک، 1381، زمین و انقلاب در ایران، تهران، نشر شیرازه
الهی، اصغر، 1358، قصه‌های پاییزی، تهران، انتشارات امیرکبیر
یاقوتی، منصور، 1353، با بچه‌های ده خودمان، تهران، انتشارات آوا
یاقوتی، منصور، 1358، دهقانان، انتشارات شباهنگ
یاقوتی، منصور، 2536، پاجوش، تهران، نشر آینده
یاقوتی، منصور، بی‌تا، چراغی بر فراز مادیان کوه، بی‌نا
یاقوتی، منصور، بی‌تا، کودکی من، بی‌نا