نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه تاریخ، دانشگاه پیام نور

2 عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور

چکیده

تاریخ اجتماعی ایران آن‌چنان که بایسته است بررسی نشده است. علت عمدة این امر کمبود منابع تاریخی و غالباً بی‌توجهی مورخان به احوال رعایا بوده ‌است، ولی از دوران قاجار منابع بسیار و متنوعی باقی مانده است که بسیاری از آن‌ها، همچون خاطره‌نویسی‌ها، به ‌سبب ماهیتشان به احوال عامه توجه کرده‌اند.
هدف این پژوهش بررسی علل پس‌رفت اقتصادی شهر دامغان و تأثیر آن در اوضاع اجتماعی این شهر در اوایل و اواسط دوران قاجار (از آغاز تا حدود 1310 ق) از منظر مطالعات تاریخ اجتماعی و تاریخ محلی است. شهر کهن دامغان در مسیر راه‌های بازرگانی و زیارتی قرار داشت و اهالی آن از مهم‌ترین گروه‌های تأمین‌کنندة نیروهای نظامی قاجارها بودند. با وجود این عوامل و پیوستگی و نزدیکی دامغان به مسقط‌الرأس قاجارها و همچنین رونق کشاورزی و اقتصادی انتظار می‌رفت که این شهر در این دوران توسعة بسیار یافته باشد، ولی بررسی‌ها از کاهش جمعیت و رکود اقتصادی آن در این دوران حکایت دارند. این پژوهش بر ‌آن است به شناسایی علل و عوامل مؤثر در روند توسعة اقتصادی و اجتماعی دامغان در اوایل و اواسط دوران قاجار بپردازد.

کلیدواژه‌ها