TY - JOUR ID - 574 TI - تبیین ریشه‌های اجتماعی اقتصادی انقلاب مشروطه JO - تحقیقات تاریخ اجتماعی JA - SHC LA - fa SN - 2383-0484 AU - ملائی توانی, علیرضا AD - عضو هیئت علمی پژوهشکدة تاریخ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی Y1 - 2013 PY - 2013 VL - 2 IS - 2 SP - 135 EP - 159 KW - انقلاب مشروطه KW - نظریۀ کارکردگرایی چالمرز جانسون KW - جامعۀ سنتی قاجار KW - ریشه‌های اجتماعی ـ اقتصادی DO - N2 - اگرچه بررسی ریشه‌های پیدایش انقلاب مشروطه همواره ایده‌ای جذاب و قابل‌ تأمل بوده، اما تاکنون تلاشی جدی برای تبیین نظری انقلاب، دست کم در زبان فارسی، صورت نگرفته است. به همین سبب این مقاله می‌کوشد علل اجتماعی ـ اقتصادی وقوع انقلاب مشروطه را در چهارچوب نظریۀ کارکردگرایی چالمرز جانسون تبیین کند. این نظریه مبتنی ‌بر تعادل و هم‌بستگی اجتماعی است و اعتقاد دارد اگر نظام اجتماعی از حفظ تعادل خود در برابر پدیده‌ها‌‌ی نوین و شرایط محیطی، که از درون و بیرون آن ‌را تحت ‌تأثیر قرار می‌دهند، ناتوان باشد؛ دست‌خوش تزلزل و بحران می‌شود و راه برای انقلاب و تحول هموار می‌شود. این عدم تعادل در عهد قاجار، از یک سو در پی مواجهة جامعه و حکومت ایران با غرب و از سوی دیگر، با انجام اصلاحاتی که به تقابل سنت‌های بومی با ارزش‌های مدرن ‌انجامید، فراهم آمد و پیرو آن نظم کهن از هم گسیخت و انقلاب مشروطه شکل گرفت. UR - https://socialhistory.ihcs.ac.ir/article_574.html L1 - https://socialhistory.ihcs.ac.ir/article_574_83cd9b2f154299d1988781345aa6295a.pdf ER -