Document Type : Research Article

Authors

associate profesor of History/ pyamenoor university

Abstract

With start of the world war1 in august 1914 it has devastated effects in different parts of the world including Iran, were plagued by numerous problems. One of the cities that incurd many injuries in this global incident was hamedan.this city that located on the road to commerce and pilgrimate, to experience the concequences of this war withdisasters such as the devastating famine, significant decline of urban and rural populations. And the destraction of agricultural lands and the to disappear of economic social and cultural activities.how and why was happened famine in hamedan? is the main question of the research. The goal of this inquiry is to identify and the knowing causes important and effective factors in the emergence of the famine crisis in the Hamadan region during the last years of the qajar rule.and with a descriptive analytic approach, and with leaning on existing documents is trying to reveal a new dimensions of this political social event. Due to the fundamental question of this article in regarding of etiology of famine formation in hamedan. To determine a accurate computation of human's death and the main cause of the human's crisis are two title creating serious ambiguities in this field of study that their elimination request a re- examination, right and firm study. That this article is want to achieve it.

Keywords

ابراهیمی، پروین (1382)، سیمای میراث فرهنگی استان همدان، تهران: سازمان میراث فرهنگی.
اتحادیه، منصوره (نظام مافی) (1391)، حکایت یک زن در زیر و بم روزگار: زندگی‌نامۀ عزت‌السلطنه نظام مافی، به‌کوشش منصوره اتحادیه و بهمن فرمان، تهران: تاریخ ایران.
احرار، احمد (1352)، توفان در ایران، تهران: نوین.
ارباب، معصومه (1383)، روابط ایران و آلمان در جنگ جهانی اول، تهران‌: مؤسسۀ مطالعات تاریخ معاصر ایران.
اولسون، ویلیام (1380)، روابط ایران و انگلیس در جنگ جهانی اول، ترجمۀ حسن زنگنه، تهران: شیرازه.
آبادیان، حسین (1385)، ایران از سقوط مشروطه تا کودتای سوم اسفند، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.
آبراهامیان، یرواند (1394)، تاریخ ایران مدرن، ترجمۀ محمدابراهیم فتاحی، تهران: نشر نی.
باست، الیور (1377)، آلمانی‌ها در ایران، ترجمۀ حسین بنی‌احمد، تهران: شیرازه.
بزرگ‌ امید، ابوالحسن (1395)، از ماست که بر ماست، تهران: دنیای کتاب.
بهار، محمدتقی (1357)، تاریخ مختصر احزاب سیاسی ایران، تهران: امیرکبیر؛ کتاب‌های جیبی.
داودی، مهدی (1372)، عین‌الدوله و رژیم مشروطه، تهران: امیرکبیر؛ کتاب‌های جیبی.
دنسترویل، لیونل چارلز (بی‌تا)، خاطرات ژنرال دنسترویل: سرکوب‌گر جنگل، ترجمۀ حسین انصاری، تهران: کتاب فرزان.
دولت‌آبادی، علی‌محمد (1390)، خاطرات و ملاحظات سیدعلی‌محمد دولت‌آبادی، به‌کوشش ایرج افشار، تهران: سخن.
دیوان‌بیگی، رضاعلی (1351)، سفر مهاجرت در نخستین جنگ جهانی، تهران: چاپ‌خانۀ بانک ملی ایران.
رایس، کلاراکالیور (1383)، زنان ایرانی و راه‌و‌رسم زندگی آنان، ترجمۀ اسدالله آزاد، تهران: کتاب‌دار.
رضازاده ملک، رحیم (1351)، حیدرخان عمو اوغلی، تهران: دنیا.
رضایی، عبدالعظیم (1372)، تاریخ ده ‌هزار سالۀ ایران، ج 4، تهران: اقبال.
سالور، قهرمان‌میرزا (1378)، روزنامۀ خاطرات عین‌السلطنه، به‌کوشش مسعود سالور و ایرج افشار، ج 6 و 7، تهران: اساطیر.
سایکس، پرسی مولزورث (1363)، تاریخ ایران، ترجمۀ محمدتقی فخر داعی گیلانی، ج 2، تهران: دنیای کتاب.
سعیدیان، عبدالحسین (1388)، دایره‌ًْالمعارف سرزمین و مردم استان همدان، سرویراستار بتول مجتبوی، تهران: آرام.
سفیری، فلوریدا (1364)، پلیس جنوب ایران، ترجمۀ منصوره اتحادیه (نظام مافی)، منصوره جعفری فشارکی (رفیعی)، تهران: تاریخ ایران.
عمیدی ‌نوری، ابوالحسن (1381)، یادداشت‌های یک روزنامه‌نگار، به‌کوشش مختار حدیدی و جلال فرهمند، ج 1، تهران: مؤسسۀ مطالعات تاریخ معاصر ایران.
فرمانفرماییان، عباس‌ (1386)، جنگ انگلیس و عثمانی در بین‌النهرین و عواقب آن در ایران، به‌کوشش منصوره اتحادیه (نظام مافی) و بهمن فرمان، ویراستۀ مصطفی زمانی‌نیا، تهران: کتاب سیامک؛ تاریخ ایران.
فروتن، مجید (1390)، اوضاع سیاسی ـ اجتماعی همدان در جنگ جهان‌گیر اول، تهران: کتاب‌دار؛ سازمان اسناد و کتاب‌خانۀ ملی.
فریدالملک همدانی، محمدعلی (1354)، خاطرات فرید، به‌کوشش مسعود فرید، تهران: زوار.
فلور، ویلم (1371)، جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران در عصر قاجار، ترجمۀ ابوالقاسم سری، ج 6، تهران: توس.
قائم‌مقامی، رضاقلی (1334)، وقایع غرب ایران در جنگ اول جهانی: صحنۀ کارزار و غرّش توپ‌ها، اراک: فروردین.
قطبی، بهروز (1370)، اسناد جنگ اول جهانی در ایران، تهران: قرن.
کتاب سبز؛ بی‌طرفی ایران (1336)، مراسلات و مذاکرات متعاطیه بین دولت علیه و دول خارجه از بدو وقوع جنگ بین‌الملل، ج 1، تهران: روشنایی.
کسروی، احمد (2537)، تاریخ هجده‌سالۀ آذربایجان، ج 2، تهران: امیرکبیر.
گرگه، اولریش (1377)، پیش به سوی شرق، ترجمۀ پرویز صدری، ویرایش تاریخی کاوه بیات، ویرایش ادبی مصطفی زمانی‌نیا، ج 2، تهران: کتاب سیامک؛ تاریخ ایران.
مابرلی، فردریک جیمز (1369)، عملیات در ایران، ترجمۀ کاوه بیات، تهران: رسا.
مامقی، علی‌ بن مولانا (1391)، ذکر صدمات: اوضاع شهرستان قروه در جریان جنگ جهانی اول، به‌کوشش محسن صالحی، سنندج: دانشگاه کردستان.
متین‌دفتری، احمد (1370)، خاطرات یک نخست‌وزیر، به‌کوشش باقر عاقلی، تهران: علمی.
مجد، محمدقلی (1387)، قحطی بزرگ، ترجمۀ محمد کریمی، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.
مجد، محمدقلی (1390)، انگلیس و اشغال ایران در جنگ جهانی اول، ترجمۀ مصطفی امیری، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.
مجدالاسلام کرمانی، احمد (1351)، تاریخ انحطاط مجلس: فصلی از تاریخ انقلاب مشروطیت ایران، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
مردوخ، محمد (1379)، تاریخ مردوخ، تهران: کارنگ.
ملائی توانی، علی‌رضا (1378)، ایران و دولت ملی در جنگ جهانی اول، تهران: مؤسسۀ مطالعات تاریخ معاصر ایران.
میروشنیکف، لی یف ایوانوویچ (1344)، ایران در جنگ جهانی اول، ترجمۀ ع. دخانیاتی، تهران: امیرکبیر.
هدایت، مهدی‌قلی (1363)، گزارش ایران قاجاریه و مشروطیت، به‌کوشش محمدعلی صوتی، تهران: نقره.
یوسفی‌نیا، علی‌اصغر (1388)، مشروطۀ بی‌نقاب، تهران: آرون.