نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تبریز
2 دکتری تاریخ، دانشگاه تبریز
چکیده
انقلاب مشروطه، در مطبوعات خارج از ایران به ویژه قفقاز بازتابهایی داشت. پژوهش حاضر به تحلیل ماهیت مشروطهایرانی از منظر هفتهنامه ملانصرالدین با روش تحلیلمحتوا می پردازد. از دیدگاه ملانصرالدین مشروطه مفهومی وارداتی و فاقد پیشینهای در منظومه فکری ایرانیان بود و به همین اعتبار ایرانیان درک روشنی از مشروطه نداشتند. ملانصرالدین با آگاهی از همانند سازیهای مشروطه خواهان ایرانی، با اشاره به خاستگاه غربی آن، تاکید کرد ایرانیان با فهم خود از مشروطه درصدد ایجاد یک الگوی نوین در جامعه سنتی خود بودند بدون اینکه به این دریافت مهم توجهکنند که مشروطه برآیند فرایند طولانی در تاریخ غرب و منطبق با بنیادهای فکری به خصوص حاصل دانش و آگاهیهای لازمه بود. از این رو تلاش برای انطباق مشروطه غربی با جامعه ایرانی به مانند وصله های میماند که در مشروطه نارس ایران دوام چندانی نمییافت. از این منظر ایران کشوری بود که در آن همه چیز از مشروطه، احزاب و تفکیک قوا شکلدیگری به خود می گرفت. دامنه تغییرات موجود و تباین آن با مشروطهغربی، به حدی بودکه از ایرانیها به عنوان مشروطهباز یاد کرد که میبایست راه طولانی برای رسیدن به مشروطه طی میکردند.
کلیدواژه‌ها
)