نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار پژوهشکدۀ تاریخ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
چکیده
تاریخ اجتماعی شاخهای از پژوهشهای تاریخی مبتنی بر مطالعۀ تاریخی جنبههای گوناگون زندگی اجتماعی عامۀ مردم است که مطالعات مستمر آن، از حدود نود سال پیش با شکلگیری مکتب آنال آغاز شد. بهرغم مطالعات گسترده در اروپا و ایالات متحده، در ایران کمتر به مباحث نظری و علمی تاریخ اجتماعی پرداخته شدهاست. این امر در حالی است که تاریخ اجتماعی از مباحث واحدهای درسی رشتههای تاریخ، علوم اجتماعی، کتابداری و ایرانشناسی بهشمارمیرود. از این رو، در پژوهش حاضر، با اتخاذ روش تحقیق اکتشافی بر مبنای گردآوری دادههای مبتنی بر مطالعات کتابخانهای، میدانی و تجزیه و تحلیل دادهها مبتنی بر شاخصهای کمّی و کیفی، ضمن بازشناسی آموزش تاریخ اجتماعی در نظام آموزش عالی ایران، با استفاده از روش SWOT نقاط ضعف، قوت، فرصتها، تهدیدها معرفی و در نهایت روند آتی، راهکارها و تحلیل راهبردی برای نیل به وضعیت مطلوب آموزش تاریخ اجتماعی در نظام آموزش عالی ایران ارائه شدهاست. نتایج این پژوهش، مبیّن ضعف موجود در مطالعات نظری و علمی تاریخ اجتماعی در سطح آموزش عالی است. اما، توجه روزافزون مجامع علمی رشتۀ تاریخ به اهمیت این حوزه، ایجاد نخستین گروه تاریخ اجتماعی ایران در نظام آموزش عالی و پرداختن به مباحث نظری بومی از نقاط قوت و فرصتهای پیش رو است که باید برای تقویت آن برنامهریزی شود.
کلیدواژهها