نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
Assistant Professor, Department of History, Payam-e Noor University
چکیده
با غلبۀ مغولها بر حکومت خوارزمشاهیان و تأسیس حکومت ایلخانی در ایران، عناصر تازهای در ابعاد گوناگون زندگی ایرانیان وارد گردید که به طرز چشمگیری حیات اجتماعی ایران را دگرگون ساخت. نمونۀ قابل توجهی از این دگرگونی و تغییرات اجتماعی این دوره، در زمینۀ وضعیت و زندگی زنان این روزگار قابل مشاهده است. بهنظرمیرسد که حکمرانی مغولها در ایران بر نوع و کیفیت حضور زنان در جامعۀ ایرانی تأثیرگذار بود و چنین مینماید که انعکاس یکی از این مواردِ تأثیرگذار در نقش زنان در جامعۀ ایران عهد مغول، در معنا و مفهوم واژۀ «ارموک» نهفته است. این واژه بهویژه برای گروهی از زنانِ فعال در اردوی مغولها بهکاررفته و میتواند ویژگیهای منحصربهفرد دستهای خاص از زنان را در تمایز با زنان دیگر جامعه آشکار سازد.
با اینکه این واژه به طور چشمگیر، نوع خاصی از فعالیتهای اجتماعی زنان عهد مغول را نشانمیدهد و هرچند که این واژه در متون فارسی عهد مغول بهکاررفته و برای خوانش این متون، فهم معنای این واژه امری ضروری است، بهنظرمیرسد که تاکنون تلاشی برای شناخت صحیح و دقیق این واژه صورتنگرفتهاست.
هدف این مقاله بازخوانی متون فارسی عهد ایلخانی برای معنایابی و توضیح واژۀ «ارموک» است تا به این طریق گوشهای از حیات اجتماعی زنان و شرایط جنسیتی که در ایران عهد ایلخانان برای آنان بهوجودآمد، روشن گردد و همینطور نمودی از تأثیر حکومت مغول و ایلخانی بر جامعۀ ایران نشاندادهشود.
کلیدواژه‌ها
)