تحلیل اوضاع آموزش و پرورش و وضعیت معلمان در «مدیر مدرسه» جلال آل احمد

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 استادیار گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان تهران، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

چکیده
جلال آل احمد ازجمله نویسندگان صاحب سبک و تأثیرگذار بر داستان‌نویسی ایران است. او با توجه به اشرافی که بر اوضاع زمان خود دارد، توانسته مسائل اجتماعی را که مردم با آن‌ها دست‌به‌گریبان بوده‌اند، تشخیص دهد و به‌خوبی در داستان‌های خود منعکس نماید. تعدّد آثار داستانی وی اعم از داستان کوتاه و رمان با موضوعات گوناگون و نگرش انتقادی نسبت به اوضاع اجتماعی جامعه و تضادها و تعارض‌ها در آن، سبب گردیده است که این آثار ازلحاظ بررسی جامعه‌شناختی بسیار غنی باشند؛ ازاین‌دست موضوعات، بحث از آموزش‌وپرورش، شرایط معلّمان و اوضاع اجتماعی آنان است که در آثار جلال بروز و ظهور یافته‌اند. این مقاله با روش توصیفی– تحلیلی به بررسی نگاه تاریخی– اجتماعی جلال به وضعیت معلمان و آموزش‌وپرورش در دورۀ پهلوی می‌پردازد و مسائلی چون رضایت شغلی، وضعیت درآمد، ارزش کار معلّمان نسبت به دیگر مشاغل، آداب مدرسه و معلّم، شیوه‌های آموزش، تشویق و تنبیه‌ها و... به‌خوبی و با رعایت بسیاری از جزئیات در داستان‌های او منعکس‌شده‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله English

Analysis of the social history of Pahlavi education and the situation of teachers in "modir e madrese" of Jalal Al-Ahmad

نویسندگان English

aliakbar kamalinahad 1
Suran Sheykh al eslami mokri 2
1 Assistant Professor of Persian Language and Literature in Farhangian University of tehran , Tehran, Iran
2 PhD student of Persian Language and Literature , Urmia university, Urmia, Iran
چکیده English

Jalal Al-Ahmad is one of the most influential writers in Iranian fiction. Due to his aristocracy over the situation of his time, he was able to identify the social issues that people were struggling with and reflect well in his stories. The multiplicity of his works of fiction, including short stories and novels with various subjects and critical attitudes towards the social situation of society and its contradictions and conflicts, has caused these works to be very rich in terms of sociological study; One of the topics is the discussion of education, the conditions of teachers and their social conditions that have appeared in the works of Jalal. This article uses a descriptive-analytical method to examine the historical-social view of Jalal on the situation of teachers and education in the Pahlavi period and issues such as job satisfaction, income status, the value of teachers' work compared to other occupations, school and teacher etiquette, methods Education, encouragement, punishment, etc. are well reflected in his stories with great care

کلیدواژه‌ها English

Jalal Al-Ahmad
Social Criticism
Education
Westernization
Teacher status
آبراهامیان، یراوند، (1385)، ایران بین دو انقلاب، ترجمۀ کاظم فیروزمند، حسن شمس­آوری و محسن مدیر شانه­چی، چاپ دهم، تهران: مرکز.
آل احمد، جلال، (1383)، مدیر مدرسه، تهران: خرّم.
آل احمد، جلال (1384)، ارزیابی شتاب‌زده، چاپ ششم، تهران: فردوس.
آل احمد، جلال (1384)، پنج داستان، تهران: جامه‌داران.
آل احمد، جلال (1384)، زن زیادی، چاپ نهم، تهران: فردوس.
آل احمد، جلال (1384)، ن والقلم، چاپ نهم، تهران: فردوس.
ادیبی، حسین، (1358)، طبقۀ متوسط جدید در ایران، تهران: جامعه.
خلیلی­خو، محمدرضا، (1373)، توسعه و نوسازی ایران در دورۀ رضاشاه، تهران: جهاد دانشگاهی.
روزنامۀ اطلاعات، شماره­های 3 مهر 1314: ص2، ۱۰ مرداد ۱۳۰۷: ص۳، ۲۷ تیر ۱۳۱۳: ص۱، ۱۸ مرداد ۱۳۱۴: ص2، ۲۳ آذر ۱۳۱۴: ص۲، ۲۷ بهمن ۱۳۹۴: ص۲).
ستوده، هدایت­الله، (1381)، جامعه­شناسی در ادبیّات فارسی، چاپ دوم، تهران: آوای نور.
شیخ رضایی، حسن، (1385)، نقد و تحلیل و گزیده داستان­های جلال آل احمد، چاپ سوّم، تهران: روزگار.
صدیق، عیسی، (1336)، دورۀ مختصر تاریخ و فرهنگ ایران، تهران: شرکت سهامی طبع کتاب.
حکیم الهی، نصرت­االله، (1346)، عصر پهلوی و تحولات ایران، مخصوص شورای مرکزی جشن شاهنشاهی ایران، تهران: شرکت سهامی چاپ و انتشارات کتب ایران.
قاضیان، حسین، (۱۳۸۴)، جلال آل احمد و گذر از سنت به تجدد، تهران: کویر.
ماتی، رودی، (1383)، «آموزش و پرورش در دورۀ رضاشاه»، مجموعه مقالات رضا شاه و شکل­گیری ایران نوین، به کوشش استفانی کرونین، ترجمۀ مرتضی ثاقب­فر، تهران: جامی.
میرعابدینی، حسن، (1383)، صد سال داستان­نویسی ایران، چاپ سوّم، تهران: چشمه.
میرزایی، حسین، (1380)، جلال اهل قلم (زندگی، آثار و اندیشۀ جلال آل احمد)، تهران: سروش.
 
دوره 10، شماره 2
پاییز و زمستان
اسفند 1399
صفحه 171-199

  • تاریخ دریافت 15 آبان 1399
  • تاریخ بازنگری 07 بهمن 1399
  • تاریخ پذیرش 10 اسفند 1399