از قاچاق به کولبری؛ قاچاق و ظهور پدیده کولبری در کرمانشاه (1304 تا 1320)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشکده اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، تهران، ایران.

چکیده
کسب درآمد به مثابه یکی از مولفه‌های تعیین شیوه زندگی و میزان رفاه اجتماعی افراد با سیاست‌های اقتصادی دولت‌ها ارتباطی دوسویه دارد. از این رو تدوین سیاست‌های جدید، با ظهور پدیده‌های نوینی نیز در سطح جامعه همراه است. قاچاق یکی از پدیده‌هایی است که اثرات و مشکلات آن از تأسیس وزارت گمرکات تا به امروز دامنگیر جوامع مرزی ایران بوده و تبعات آن همچنان ادامه دارد. با برآمدن حکومت پهلوی و اصلاح و تدوین قوانین، شکل و شمایل زندگی ایرانیان نیز به تبع قوانین جدید دستخوش تغییراتی شد. این تغییرات علاوه بر ظاهر مردم، معیشت آنها را نیز تغییر داد. پیش از وضع و اجرای قوانین انحصاری، قاچاق کالا از جانب مردم نواحی سرحدی در حد مصارف شخصی بود. اما با اجرای این قوانین و به ویژه قانون انحصار تجارت خارجی در سال 1309 این پدیده دچار تحولی جدی شد. بررسی اسناد نشان می‌دهد از این دوره به بعد انحصاری شدن واردات و قیمت‌گذاری برخی از محصولات توسط دولت باعث اختلاف قیمت محسوس کالاها در دو سوی مرز شد. بنابراین تجار و بازرگانان اقدام به وارد کردن این اقلام در مقیاسی بزرگ کردند. به دلیل کنترل دولت، حمل این کالاها از گذرگاه‌های غیر رسمی صورت می‌گرفت. بنابراین بازرگانان و تجار برای واردات و صادرات از گذرگاه‌های غیر رسمی به استفاده از نیروی کار بومی روی آوردند. در نتیجه، این مقطع را می‌توان به عنوان ظهور پدیده کولبری قلمداد کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله English

From Smuggling to Colberry Smuggling and the Emergence of the Colberry Phenomenon in Kermanshah (1304 to 1320)

نویسنده English

motaleb motalebi
Assistant Prof. of History, National library and Archives of Iran, tehran, iran.
چکیده English

Earning as one of the components of determining the lifestyle and level of social welfare of people has a two-way relationship with the economic policies of governments. Therefore, the formulation of new policies is accompanied by the emergence of new phenomena at the level of society.Smuggling is one of the phenomena whose effects and problems have plagued Iran's border communities since the establishment of the Ministry of Customs until today, and its consequences continue.With the rise of the Pahlavi government and the amendment and formulation of laws, the shape and image of Iranian life also underwent changes according to the new laws.In addition to people's appearance, these changes also changed their livelihood. Before the establishment and implementation of monopoly laws, the smuggling of goods by the people of the border areas was limited to personal consumption. But with the implementation of these laws and especially the foreign trade monopoly law in 1309, this phenomenon underwent a serious transformation. Examining the documents shows that from this period onwards, the monopolization of imports and the pricing of some products by the government caused a noticeable difference in the prices of goods on both sides of the border. Therefore, traders and merchants started importing these items on a large scale. Due to government control, these goods were transported through unofficial crossings. Therefore, merchants and traders turned to the use of local labor for import and export through unofficial crossings.

کلیدواژه‌ها English

smuggling
Colberry
first side Kermanshah
foreign trade monopoly law
کتاب:
امین الدوله، میرزا علی خان(1370). خاطرات سیاسی، به کوشش حافظ فرمانفرمائیان، تهران، امیر کبیر.
ﺷﻬﻴﺪﻱ، یحیی(1351). گزارشی از وضع گمرکات ایران عصر قاجار، نشریه بررسی های تاریخی شماره 42.
غلامی، شهرام، داریوش رحمانیان،غلامرضا ظریفیان،سیمین فصیحی(1395). «قانون انحصار تجارت خارجی ایران ۱۳۰۹:زمینه‌ها اهداف و پیامدها» فصلنامه علمی پژوهشی تاریخ اسلام و ایران، دانشگاه الزهرا، سال بیست و یکم، دوره جدید، شماره ۱۱ پیاپی۹۵ ، پاییز.
کرزن، جرج(1350). ایران و قضیه ایران، ترجمه وحید مازندرانی، جلد 2، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
لوایح مجلس شورای ملی(1310). جلد1
اسناد
مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه ایران(استادوخ).
استادوخ، 1278ق،کارتن 15،پرونده38 
استادوخ، 1304،کارتن 33، پرونده شماره2-41
سازمان اسناد و کتابخانه ملی(ساکما).
ساکما، پرونده‌های شماره 101693/ 240 - 12262/ 240- 18481/240- 2310/240-26898/ 240-2883/ 240-29898/ 240-3351/ 295-35717/240-37915/ 298-41943/240-46710/ 240-56969/ 240- 62098/ 240-72452/310-72918/ 310-74219/240 -79956/ 240
840260/ 240 -96955 /240 -10055/240-1916/ 240-28607 /240-36781/240
8653/240-22158/310 -35714/240-496/ 298
مطبوعات
روزنامه کوشش، ۱۹‌ اسفند ۱۳۱۳ شماره ۵۱.
روزنامه کوشش، ۱۳ اسفند‌ ۱۳۱۲ شماره ۴۵.
روزنامه کوشش، ۲۹ بهمن ۱۳۱۲ شماره ۳۴.
روزنامه کوشش، ۱۲ اسفند ۱۳۱۵ شماره.۴۲
حبل المتین، 22 فروردین 1306، سال 35 شماره16.
دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 27
بهار و تابستان 1403
آبان 1403
صفحه 303-322

  • تاریخ دریافت 04 دی 1402
  • تاریخ بازنگری 21 فروردین 1403
  • تاریخ پذیرش 05 اردیبهشت 1403